Honderd jaar katholiek onderwijs in Glanerbrug

St. Gerardusschool 1922-2022

Het is een gewone herfstdag, die maandag de 26e september 1922, als maar liefst 263 kinderen voor het eerst de nieuwe St. Gerardusschool aan de Kerkstraat binnen lopen. Daags tevoren is de school al door deken Berendsen ingezegend maar daarvan zullen de kinderen waarschijnlijk niet veel hebben meegekregen.

Schoolhoofd H. de Greef ziet er die dag op toe dat iedereen muisstil naar binnen gaat en dan kunnen de leerkrachten aan de slag. Het kerkbestuur is tegelijk ook het schoolbestuur en dit betekent dat meneer pastoor bij alle schoolzaken een belangrijke vinger in de pap heeft. De Greef zal dit ondervinden. Zijn dochter Suze is eveneens aan school verbonden en zij krijgt het aan de stok met de mannen van het herenkoor die in haar lokaal repeteren.
 De bom barst als de heren onfrisse opmerkingen op het schoolbord achterlaten. De Greef is ziedend over deze actie en haalt verhaal bij het kerkbestuur maar dat houdt het koor hand boven het hoofd.  De Greef trekt zijn conclusie en vertrekt na amper tweeënhalf jaar school- hoofd te zijn geweest.

Telegram
Het bestuur handelt voortvarend en stuurt op 22 januari 1925 een telegram naar Theodorus Nijkamp met de boodschap: “Benoemd tot hoofd alhier. Gelieve spoedig over te komen. Pastoor Budde.” Het nieuwe schoolhoofd blijft maar liefst 31 jaar in functie en zal binnen de katholieke gemeenschap een wezenlijke rol spelen, niet alleen binnen diverse maatschappelijke en culturele organisaties maar zeker ook in de politiek. Hij zit – met een korte tussenpauze- voor de R.K. Staatspartij/KVP van 1919 tot 1962 in de Provinciale Staten van Overijssel en wordt voor zijn vele verdiensten benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Daarnaast krijgt hij nog een hoge pauselijke onder- scheiding.

Oorlog en bezetting
Op 10 mei 1940 komt aan het rustige en voorspelbare schoolleven een abrupt einde als Duitse troepen ons land binnenvallen. Een van de leerlingen, Gerard Bouwman, herinnert zich die 10e mei vele jaren later nog goed:

“Ik liep met mijn zus naar school vanuit ons huis aan de Vosbultweg maar op de hoek Kerkstraat-Bultsweg werden wij tegengehouden door een groepje Nederlandse soldaten. Die schoten met hun karabijnen op Duitse vliegtuigen maar dat haalde natuurlijk niets uit. Wij moesten dekking zoeken in een sloot en gingen daarna snel terug naar huis.”

De bezettingsjaren verlopen aanvankelijk tamelijk rimpelloos, maar nadat In 1943 de schooltijden vanwege brandstoftekort worden aangepast, gaat de school in oktober 1944 helemaal dicht. Duitse troepen worden in alle scholen van Glanerbrug ingekwartierd en de kinderen blijven noodgedwongen thuis. Op Eerste Paasdag 1945 trekken geallieerde troepen aan het eind van de dag Glanerbrug binnen en is er feest.
 Engelse militairen worden ondergebracht in de school in afwachting van nieuwe marsbevelen maar als zij vertrokken zijn, ziet Nijkamp tot zijn grote schrik dat de schoolklok verdwenen is: meegenomen door de Engelsen. Nijkamp gaat de onverlaten tot in Gronau achterna en keert triomfantelijk met klok terug naar Glanerbrug. Na een fikse schoonmaakbeurt van de school kan het schoolleven zijn loop hernemen.

Frans Trommelen en Heinz Heilen
In 1956 neemt Theo Nijkamp afscheid en het bestuur benoemt Frans Trommelen tot de nieuwe hoofdonderwijzer. Met deze benoeming slaat het kerkbestuur twee vliegen in een klap omdat Frans tegelijk ook dirigent van het heren- en kinderkoor wordt. Frans zal in Glanerbrug aanzien verwerven niet alleen als een bevlogen schoolhoofd maar zeker vanwege zijn muzikaliteit. De vele oud-leerlingen herinneren zich meester Trommelen als een man die fantastisch kan voorlezen. Hij krijgt een grote klas rumoerige jongens in één klap stil als hij zijn voorleesboek pakt. In 1978 moet hij vanwege aanhoudende gezondheidsklachten afscheid nemen van de school en de fakkel overdragen aan Heinz Heilen.
Heinz is op dat moment al 23 jaar als leerkracht (en een paar jaar als waarnemend hoofd) aan de school verbonden. In zijn woonplaats Oldenzaal is hij gemeenteraadslid, lid van een operettevereniging en enthousiast schaker. Die laatste passie weet hij over te brengen op zijn klassen en met een ploegje leerlingen wordt hij in 1977 Schoolschaak kampioen van Nederland.

Heinz komt als schoolhoofd bepaald niet in een gespreid bedje. Allereerst is er in 1977 de verhuizing vanuit het oude gebouw aan de Kerkstraat naar de Pastoor Meijerstraat met daarna een flinke verbouwing van het nieuwe onderkomen. Maar in het voorjaar van 1981 is alle leed geleden en kan het hoofd der school vol trots aan genodigden zijn nieuwe school tonen. De daling van het leerlingenaantal vormt misschien wel de grootste bron van zorg voor Heinz Heilen en die zorg vreet zozeer aan zijn gezondheid dat hij op 31 mei 1985 het stokje moet doorgeven aan een oud-leerling, John Koenders.

Fusie
De daling van het leerlingenaantal zet verder door en voor het zelfstandig voortbestaan van de school wordt gevreesd. Fusiebesprekingen met De Troubadour worden gestart maar door gerichte PR en vooral ook door nieuwe activiteiten krijgt de school de wind weer mee. In 1995 vindt de fusie plaats met de St. Franciscusschool voor woonwagenbewoners en in datzelfde jaar kan de 200e leerling worden ingeschreven. Twee jaar daarna wordt het 75-jarig jubileum groots gevierd met een feestweek voor kinderen en ouders. De reünie voor oud-leerkrachten en oud-leerlingen vormt het sluitstuk van alle jubileumactiviteiten. Helaas wordt dat sluitstuk overschaduwd doordat een van de reünisten onderweg naar huis verongelukt.

Nieuw schoolgebouw
De aanhoudende klachten over het te kleine en vooral vochtige schoolgebouw dwingen het bestuur tot actie en in 1999 worden de bouwactiviteiten voor een nieuw schoolgebouw aan de Kerkstraat gestart. Op 6 oktober 2000 wordt dit nieuwe gebouw officieel geopend en ingezegend door pastoor Alink. Toenemende werkdruk en vooral een nooit aflatende stroom aan regelgeving vanuit Den Haag maken het leven er voor John Koenders niet gemakkelijker op en in 2008 neemt hij met pijn in het hart afscheid van de school. Hij laat een financieel gezonde school achter die onder zijn leiding is uitgegroeid tot de grootste van Glanerbrug.

Rob Veldhuizen wordt de nieuwe directeur aan de Kerkstraat en tijdens ‘zijn’ periode nemen digibord en iPad de plaats in van schoolborden en schriften. Het is ook een periode van grote activiteiten waarmee de school aan de weg timmert. Als Rob in 2016 afscheid neemt, breekt er een periode van zes jaar aan waarin maar liefst drie opeenvolgende vrouwelijke directeuren de verantwoording dragen voor de gang van zaken.

In 2022 benoemt het bestuur Jeroen Bolster tot directeur en aan hem de eer om, samen met een bijzondere gast, op 26 september van datzelfde jaar het startsein te geven voor alle jubileumactiviteiten.